آب‌انبار بلور محله فم تفرش، اثري به جا مانده از دوره قاجار است

آب‌انبار بلور در كوچه بلور محله فم تفرش واقع شده است. اين بنا در نزديكي تكيه زاغرم، مسجد جامع ششناو، گرمابه فم و همچنين امامزاده محمد فم قرار دارد. اين بنا براي تامين آب اهالي محل به ويژه در تابستان بوده است.

به‌سبب نبود سندي دال بر تاريخ بناي اين آب انبار نمي‌توان تاريخ دقيقي براي آن در نظر گرفت؛ ولي با توجه به سبك و سياق ساخت و بناي اطراف آن، به احتمال بسيار، بناي مورد نظر مربوط به دوره قاجار مي‌باشد و تا دهه 1340 خورشيدي از آن استفاده مي‌شده است و پس از انجام لوله‌كشي آب آشاميدني در شهر مذكور به تدريج رونق افتاده است. بنا به قول اهالي سازنده بنا و باني آن حلاج ميرزا حسين ملقب به بلور بوده است. 

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران، سردر و راه پله پاشير آب انبار در ضلع شمال شرقي بنا تعبيه شده است و در حد وسط هر يك از اضلاع غرب و شرق يك بادگير بنا گرديده شده است و به جهت جلوگيري از ورود حيوانات و افراد متفرقه به محوطه آب انبار در سه سمت بام بناي فوق ديواري خشتي و گلي بنا شده است. 12 ستون، 18 جرز، 20 گنبد و همچنين 2 غلام گردش مخصوص هوا، اسكلت و فضاي اصلي مخزن آب انبار را تشكيل مب دهد.





تمام جرزها و ستونهاي آب انبار با تيرهاي چوبي به يكديگر كلاف كاشي شده‌اند يك راه پله جهت تشخيص ميزان آب و نيز در مواقع ضروري جهت لايروبي و انتقال نقاله و رسوبات به بيرون استفاده مي‌كرده‌اند و عمده مصالح بكار رفته در اين شامل خاك، خشت، گچ، آهك، چوب، آجر و سنگ مي‌باشد. 


تزئينات اين آب انبار شامل تزئينات آجري و نيز رسم بندي بر سردر ورودي پاشير و همچنين در بخش فوقاني دو بادگير بنا شده است. 

سه صفت عمده معماري اين بنا به ترتيب عبارتند از: 1- ساخت يك دستگاه گردش با پنج دهانه با فاصله‌هاي معين نسبت به هم در هر سمت شرق و غرب مخزن كه رابطه بين ساقه بادگير و فضاي مخزن به منظور هدايت و تقسيم برودت هوا و تهويه بوده است. 

2- استحكام گنبدهاي بيست گانه سنگي و كلاف كشي ستونها و جرزها به وسيله تيرهاي چوبي 

3- ساخت قسمهاي راه پله پاشير “پاشويه” و پله‌هاي بيست و يك گانه همراه با ديوار طرفين و نيز سقف كه همه از سنگ ساخته شده است. 

بناي عام‌المنفعه آب انبار در تاريخ 23/5/1378 به شماره 2336 در فهرست‌ آثار ملي ايران به ثبت رسيده است